(Chris en Mia poseren voor een indrukwekkend borduurwerk van Mia)
Nadat ik de trap naar de tweede verdieping in een gebouw uit 1901 nam, niet ver van het stadhuis, verwelkomt Chris Battaille mij met de deur open en een grote glimlach. Binnen ontmoet ik zijn echtgenote Mia Vanwolleghem die me al even hartelijk begroet.
Chris en Mia leerden elkaar kennen in een tijd wanneer het onderwijs nog gescheiden was. Jongens en meisjes zaten niet bij elkaar in de klas, noch bij elkaar op de bus. Toen Mia, omdat ze toevallig eens vroeger op school moest zijn, op de lijnbus terechtkwam, ontmoette ze Chris, en nam daarna consequent ’s morgens een vroegere, en ’s avonds een latere bus, om Chris te kunnen zien.
“Het was toen niet slechter of beter dan vandaag”, legt Chris uit. “Het was zelfs spannender’, valt Mia hem bij. Volgens Chris wordt er vandaag teveel verwezen naar het verleden als een tijd waar alles slechter was. “Maar toen was toen, niet beter of slechter, het was gewoon zoals het was”.
Als leerkracht Nederlands en Engels aan de St-Jorisschool in Menen tussen 1973 en 2005, merkte hij wel op dat zowel de leerlingen als de ouders steeds mondiger werden. Ook het takenpakket van de leerkracht werd steeds uitgebreider. “Ik begon in ’73 als leerkracht en werd over de jaren heen ook o.a. psycholoog, therapeut en kinesist”.
Tijdens de laatste jaren van zijn carrière schreef Chris een boek over de school en haar geschiedenis, getiteld ‘Sint-Joris Menen’(1995), waar hij tien jaar aan werkte. In dat lijvige boek staat o.a. een oude klasfoto met een jonge Marijke Pinoy, de nu bekende actrice, aan wie de heer Battaille nog les aan gaf. Dankzij drukkerij Groeninghe uit Kortrijk werd het boek op 1000 exemplaren uitgegeven en is vandaag nergens meer te vinden, wegens uitverkocht.
De school ligt toevallig recht over ’t Schippershof. Ze weten me te vertellen dat het gebouw, waar het stadsmuseum nu gevestigd is, het allereerste begin was van Menen. Het ligt op de bedevaartroute naar Compostella en deed dienst als passanten-lieden gasthuis. In de zijgevel van het gebouw zit er ook nog een kanonskogel die een deel van de geschiedenis van het gebouw verraadt.
De geschiedenis van Chris en Mia bevat dan weer een hoofdstuk van twee jaar in Bunia, Noord-Oost Congo waar Chris zijn burgerdienst, ter vervanging van de legerdienst, invulde met het geven van Engelse lessen aan de in die tijd plaatselijke Zaïrezen. Vandaag is Bunia een plek waar er vooral onrust heerst omwille van interetnisch geweld. Hieronder een foto van een vluchtelingenkamp in het centrum van Bunia anno 2018.
(© Alex McBride Wilson/Al Jazeera – Link)
Het toeval wil (of niet) dat één van de neven van Chris, Brussels volksvertegenwoordiger Bruno De Lille, een kindje uit Congo adopteerde.
Na het avontuur in Congo vestigden Chris en Mia zich terug in Menen, waar Mia aan de slag ging als verpleegster in o.a. wat nu het AZ Delta Menen is. Ze deed er hoofdzakelijk nachtdiensten, hetgeen haar lag gezien ze, zoals ze zelf zegt, “absoluut geen ochtendmens” is.
Ook in het verenigingsleven en de hobbyclubs zijn ze geen onbekenden. Naast een grote inzet van meer dan 20 jaar als regisseur en acteur bij het amateurtheatergezelschap Gregoriusgilde uit Wevelgem en later bij Cie Tabloo uit Menen (ontstaan uit een fusie van Iever en Eendracht en Deugd en Vermaak) is Chris ook een begenadigd aquarellist. Ook Mia was daar jaren actief in allerlei nevenfuncties, en is daarnaast een gelauwerd kantklosster en een onvermoeibare borduurster.
(1.De kantklos-tafel van Mia 2.Het indrukwekkende borduurwerk 3.Een kantklos-werk 4.Aquarel van Chris 5.Aquarel-reeks 6.Een derde aquarel naast twee beeldjes meegebracht uit Congo)
Op het einde van ons gesprek vraag ik nog wat ze begrijpen onder de inhoud van de titel van dit project. Chris stelt zich de vraag, misschien niet onterecht, of het wel nodig is om alles zo ingewikkeld te maken. Hij geeft een aantal spreuken mee, die voor hem steeds van belang zijn geweest, en volgens hem aansluiten op het thema:
• The greatest thing you’ll ever learn is just to love and to be loved in return
• A thing of beauty is a joy forever
Daarna haalt hij er nog een boek bij van Daniel Kehlmann, dat hij recent uitleende in de bibliotheek van Menen. De titel is TIJL en werpt een nieuwe blik op de folkloristische figuur Tijl Uilenspiegel. Afsluitend leest hij er nog een fragment uit voor dat hem deed denken aan ‘Nothing But Energy’:
“…Maar welke weggehaalde korrel, is precies de korrel, die maakt dat de hoop geen hoop meer is?…”